Voedselveiligheid en -kwaliteit van herbruikbare kunststof voedselverpakkingen

HERPAK-project

Met de nieuwe Packaging and Packaging Waste Regulation (PPWR) van de EU groeit de druk op de industrie om verpakkingsafval te verminderen en meer recycleerbare en herbruikbare materialen te gebruiken. Maar hoe kunnen herbruikbare kunststof voedselverpakkingen niet alleen duurzaam, maar ook veilig en praktisch in gebruik zijn? Dat staat centraal in het nieuwe onderzoeksproject HERPAK.

Hoewel herbruikbare kunststofverpakkingen al worden gebruikt in catering en afhaalmaaltijden – waar de contacttijd met voedsel kort is – brengt de uitbreiding naar voedingsmiddelen met een langere houdbaarheid nieuwe uitdagingen met zich mee. Aldus Pack4Food in een toelichting op dit nieuwe project. Pack4Food leidt dit onderzoek, gesteund door VLAIO via de speerpuntcluster Flanders’ FOOD. Het wordt uitgevoerd door verschillende labo’s van Universiteit Gent, waaronder nutriFOODchem en FMFP. 

Contaminatie en voedselveiligheid

Bij dit onderzoek komen een aantal aspecten aan bod, meldt Pack4Food bij de aftrap van het project: microbiële besmetting, chemische veiligheid en fysieke integriteit van de hergebruikte verpakking. Het HERPAK-project zal deze kwesties gedurende twee jaar aanpakken en wetenschappelijk onderbouwde aanbevelingen ontwikkelen voor veilig en effectief hergebruik.

We spraken met An Vermeulen en Hedwige Verherbrugghen van Pack4Food voor een nadere toelichting. “Het HERPAK-project richt zich specifiek op voedselveiligheid en voedselconservering binnen herbruikbare voedselverpakkingssystemen. Het is slechts een deel van het grotere herbruikbare verpakkingsverhaal, maar wel een cruciaal onderdeel", aldus Verherbrugghen. “We werken ook mee aan het project van de zes supermarktketens die gaan testen met herbruikbare verpakkingen voor champignons, maar HERPAK is een heel ander, eerder fundamenteel onderzoek op laboniveau”, benadrukt Vermeulen.

Drie onderzoeksthema’s

Qua microbiële veiligheid wordt onderzocht hoe snel biofilm- en schimmelvorming optreedt op herbruikbare verpakkingen en hoe industriële wasprocessen kunnen worden geoptimaliseerd. Bij chemische veiligheid gaat het erom welke risico’s achtergebleven reinigingsmiddelen mogelijk met zich meebrengen en de geurtransfer die mogelijk de kwaliteit van het levensmiddel vermindert. Bij fysieke integriteit gaat het er tenslotte om hoe krasbestendig verpakkingsmaterialen zijn en wat de impact hiervan is op microbiële groei.

"We willen onderzoeken hoe herbruikbare verpakkingen veilig kunnen blijven gedurende de hele cyclus”, vervolgt Verherbrugghen. “Een belangrijke vraag is bijvoorbeeld hoe snel een consument een herbruikbare verpakking terug moet brengen om voedselveiligheid te garanderen. Het gaat daarbij om industrieel hervulbare verpakkingen, niet om verpakkingen die door de consument thuis worden hervuld.”

Samenwerking met de industrie

Het idee voor HERPAK ontstond ruim een jaar geleden. "We hebben eerder onderzoek gedaan in Vision2Reuse: een project met smartcamerasystemen voor kwaliteitscontrole van herbruikbare voedselverpakkingen”, vertelt Vermeulen. “Tijdens dat project kwamen veel aanvullende vragen naar voren, wat leidde tot dit vervolgproject."

Na een intensieve voorbereidingsfase ging HERPAK officieel van start op 1 maart van dit jaar. "Op 21 maart hadden we de kick-off met de bedrijven alsook academici en beleidsmakers”, aldus Verherbrugghen opnieuw. "We streven naar een brede industriële betrokkenheid, op dit ogenblik nemen er reeds twaalf bedrijven deel over de hele keten. Hoe meer bedrijven deelnemen, hoe beter de resultaten en de netwerkmogelijkheden."

Er is geen harde deadline voor bedrijven om in te stappen. Het project loopt tot 1 maart 2027. Maar hoe eerder ze instappen, hoe beter het onderzoek afgesteld kan worden op hun noden. Bij industriële partners die kunnen deelnemen aan het project wordt gedacht aan voedselproducenten, verpakkingsfabrikanten, leveranciers van reinigingsmiddelen en industriële wassystemen. Gezien het project voor 70 procent gesubsidieerd wordt door VLAIO via Flanders’ FOOD, betalen de bedrijven een relatief kleine bijdrage, waarvan de hoogte afhankelijk is van de bedrijfsgrootte. 

Waarom deelnemen

Voor bedrijven in de voedsel-, verpakkings- en reinigingssector biedt deelname aan de HERPAK-gebruikersgroep tal van voordelen, zoals eerste toegang tot onderzoeksresultaten en best practices. Bovendien zijn er heel wat netwerkkansen met experts en sectorgenoten en wordt op deze manier het onderzoek zo mogelijk nog beter afgestemd op hun specifieke onderzoeksvragen.

Aanmelding

Bedrijven die graag meer informatie willen of deel willen nemen, kunnen contact opnemen via Hedwige.Verherbrugghen@pack4food.be of info@pack4food.be.

Foto's: Pack4Food

Deelnemende bedrijven
De deelnemende bedrijven tot nu toe zijn: Avamoplast, AMNorman, Christeyns, deSter, Eastman, Hobart, Mivas, Nestlé, Normec, Rombouts en Solina. Zij vormen de Advisory Board waar naast Pack4Food ook FostPlus eveneens deel van uitmaken.