'Het belang van cyberveiligheid is groter dan ooit'

Congres 'Securing Tomorrow. Now.' toont de grote cyberuitdagingen  

Securing Tomorrow. Now., het jaarevent van Agoria en Sirris, lokte meer dan duizend bezoekers naar de Skyhall van Brussels Airport. De uitdagingen op het vlak van cybercriminaliteit nemen toe, met name door AI. Speciale aandacht ging onder meer uit naar kleine en middelgrote bedrijven, omdat die vaak getroffen worden door cybercriminelen. De supply chain wordt gezien als mogelijke toegangspoort voor cybercriminelen.

'De vraag is niet of, maar wanneer'

Naast de plenaire avondsessie bevatte het programma nog een uitvoerig namiddagprogramma met een twintigtal 'inspirational talks' en verschillende security use cases. De deelnemers kregen een ondubbelzinnig advies mee om zich samen beter te wapenen tegen de steeds groter wordende cyberdreiging.

De vraag is niet of bedrijven het slachtoffer worden van cybercriminaliteit, maar wanneer, zegt Bart Steukers, ceo van Agoria. "De bedreigingen nemen toe. Het is belangrijk om naast bescherming een strategie te hebben om je data te beschermen, zoals het bundelen van expertise. Geef bijvoorbeeld IT-bedrijven die je kunnen helpen het vertrouwen, want je hebt hun talent nodig."

phishingsimulatieplatform

Het Belgische IT-bedrijf Outkept merkt de nodige trends op, zoals omnichannel phishing. "Dat is phishing via verschillende kanalen (bijvoorbeeld voice phishing gekoppeld aan mail) met een consistent verhaal", zegt Simon Bauwens, ceo van Outkept. "We merken ook dat de combinatie van voice phishing of video samen met AI-tools in opmars is om meer geloofwaardigheid te creëren."

Outkept, met een stand aanwezig op de beurs, presenteert een phishingsimulatieplatform om het bewustzijn bij bedrijven te verhogen. Zo zijn meer partijen aanwezig met innovatie cyberbeveiligingsoplossingen. AXS Guard bijvoorbeeld, een Belgisch bedrijf dat zowel kennis heeft van OT- als IT-beveiliging, ontwikkelde een IT-beveiligingssysteem om het machinepark van bedrijven (OT-wereld) te beveiligen tegen cyberaanvallen.

En Ozoos, een Belgisch bedrijf dat zich toelegt op IT-beveiliging, ontwierp Veezo: een systeem waarmee bedrijven hun digitale infrastructuur kunnen beveiligen. SkeyDrone ontwikkelde dan weer een dronedetectiesysteem dat zij over België aan het uitrollen zijn. NVISO werkte een demonstratietool uit die laat zien hoe fabriekssystemen gehackt kunnen worden.

Meer ransomware

Het Centrum voor Cybersecurity België (CCB) bevestigt op het congres de toename van ransomware. "Kleinere bedrijven die zich niet adequaat beschermen, kunnen in grote problemen geraken. We zien meer en meer dat de supply chain van bedrijven aangevallen wordt", stelt Phédra Clouner, adjunct directeur-generaal bij het CCB.

"Kleine en middelgrote ondernemingen, die a priori niet onder de toepassing van de NIS2 wetgeving vallen (Network and Information Security Directive 2, een Europese richtlijn die de cyberbeveiliging van essentiële en belangrijke sectoren in de EU versterkt), kunnen binnen de context van het beheer van de supply chain, toch gegrepen zijn door cyberbeveiliging. Organisaties kunnen de hulp inroepen van experts, aangezien cyberbeveiliging niet de hoofdactiviteit is van een kmo."

Het personeel kan een verdedigingslinie zijn, mits goed geïnstrueerd. Zo niet, kan de werkvloer ook zomaar de zwakke schakel in het bedrijf zijn en het risico op cyberaanvallen vergroten

En ook financiële hulp op maat om de cybersecurity van je bedrijf te verhogen is beschikbaar. "Het CCB kan je ondersteunen en adviseren om de juiste financiering te vinden", legt Ellen Stassart, directeur bij het CCB, uit. "We gaan ook zelf financiering beschikbaar maken voor bijvoorbeeld de ontwikkeling van een bewustmakingstool voor kmo’s."

'Het begint bij leiderschap'

Keynotespreker Jen Easterly, voormalig directeur van het Amerikaanse Cybersecurity and Infrastructure Security Agency (CISA), kwam uit Washington overgevlogen met een urgente boodschap: cyberveiligheid bepaalt je bedrijfscontinuïteit, het klantvertrouwen en je concurrentiekracht. "De urgentie is hoog. Elke dertig seconden is er wereldwijd een cyberaanval", zegt Easterly.

Ze benadrukt dat cybersecurity bij leiderschap begint. "Wie voortdurend brandjes blust, kan niet innoveren. Daarom moet cybersecurity een topprioriteit zijn op bestuursniveau. Zo herinner ik me een ceo die actief de coördinatie opnam bij een cyberincident. Hij communiceerde zelf transparant met klanten. Dat paste in de vooraf bepaalde strategie van het bedrijf."

Eis cybersecurity van personeel én leveranciers

Cyberveiligheid wordt vaak teruggebracht tot een louter technisch vraagstuk, met slimme computerprogramma's die de bedrijfssystemen onzichtbaar verdedigen. Ten onrechte, stelt Easterly. Menselijke handelingen zijn evengoed van groot belang. Het personeel kan een verdedigingslinie zijn, mits goed geïnstrueerd. Zo niet, kan de werkvloer ook zomaar de zwakke schakel in het bedrijf zijn en het risico op cyberaanvallen vergroten.

"Investeer in de training van personeel in de basisveiligheid zoals de werking van de multifactor authentication (MFA), het uitvoeren updates en het instellen van onkraakbare wachtwoorden", zegt Easterly. "Het belang van een cultuur waarin werknemers proactief gefocust zijn op cyberveiligheid mag niet onderschat worden. Security moet een tweede natuur worden zoals het sluiten van je voordeur." 

Bedrijven doen er verstandig aan om cybersecurity te eisen van leveranciers, stelt Easterly. "Waarom zou je kwetsbare technologie accepteren? Houd leveranciers verantwoordelijk en eis software die ‘secure by design’ is."

Focus op cyberresilience

Keynotespreker Easterly benadrukt ook het belang van resilience, zoals het klinkt in jargon: het vermogen om te herstellen en sterker te worden na een aanval. "Bedrijven moeten vandaag systemen bouwen die snel reageren, fouten incasseren en leren uit misstanden. Resilience is de nieuwe maatstaf voor digitale robuustheid. "Samenwerking is daarbij essentieel, stelt Easterly. “Succesvolle organisaties bouwen actieve partnerships uit met overheden, sectorverenigingen en internationale netwerken. Het is belangrijk om een cultuur van veiligheid te bouwen."

"Waarom zou je kwetsbare technologie accepteren? Houd leveranciers verantwoordelijk en eis software die ‘secure by design’ is"

Ook spreker Catherine De Bolle, directeur bij Europol, benadrukt het belang van samenwerking. "AI heeft het gevaar van cybercrime versneld. We moeten data dagdagelijks uitwisselen om de dreigingen nog beter te begrijpen. Nu al wisselen we data uit met de financiële sector en kondigden we een vernieuwde samenwerking aan met Microsoft. Wanneer ook bedrijven uit andere sectoren ons informeren over bedreigingen en aanvallen, kunnen we nog betere oplossingen uitwerken. We werken aan een ecosysteem om data operationeel beter te kunnen delen.”

'Bescherm je data'

Ludwig De Locht, manager digital security bij Sirris, het collectief centrum van de Belgische technologische industrie,  benadrukt dat digitale productbouwers een belangrijke verantwoordelijkheid dragen. "Software is vaak afhankelijk van andere aanbieders, bijvoorbeeld API calls of open-sourcepakketten. Maar ook daar kunnen zwakheden in zitten. Als ontwikkelaar ben je uiteindelijk verantwoordelijk voor de veiligheid van het product dat je aanbiedt."

Bij Sirris merken ze dat steeds meer bedrijven hun machines met elkaar verbinden. "Het is essentieel om een duidelijke inventaris te hebben", stelt De Locht. "Wat is er precies geconnecteerd? En hoe? We merken dat bedrijven vaak niet weten dat bepaalde machines verbonden zijn met hun netwerk. Die machines hebben vaak een link met de leverancier, bijvoorbeeld om updates uit te voeren of data uit te lezen voor onderhoud. Zo’n verbinding kan een achterdeur tot het netwerk zijn voor onbevoegden."

Volgens De Locht is het vrijwel onvermijdelijk dat een aanvaller op een bepaald moment toegang weet te krijgen tot het bedrijfsnetwerk. "Ongeveer 80 procent van de bedrijfsdata is ongestructureerd, denk bijvoorbeeld aan chats en e-mails. Het is daarom cruciaal om data te beschermen en standaard automatisch te versleutelen. Segmenteer processen en voer een continue data-analyse uit. Zo beperk je de risico’s en versterk je de weerbaarheid van je organisatie."

Europees niveau

Tijdens het evenement werd ook het belang van cyberveiligheid op Europees niveau benadrukt. Via het 'Digital Europe'-programma zal door bedrijven de komende jaren stevig geïnvesteerd worden in cyberveiligheid, bijvoorbeeld om nieuwe wetgeving zoals de NIS2-directive te implementeren. Europese initiatieven zetten in op samenwerking tussen zowel privé- als publieke sector.

Tot slot werd ook een initiatief gelanceerd voor een 'cyberskillsacademie', die de expertise rond cyberveiligheid in Europa wil vergroten en iets wil doen aan het tekort aan gekwalificeerde werkkrachten op vlak van cyberveiligheid.