Nathan Temmerman van Richtpunt Eeklo wint Prijs Wout Theuws

Hoerastemming, maar school en bedrijven luiden alarmbel

BEMAS vzw, de Belgische vakvereniging voor onderhoud en asset management, reikte dit jaar voor de achtste keer de Prijs Wout Theuws uit aan een leerling die een uitzonderlijk geslaagde bedrijfsstage heeft gedaan of een eindwerk heeft gemaakt rond onderhoud. De winnaar is Nathan Temmerman, leerling van het zevende specialisatiejaar Industriële Onderhoudstechnieken (7SIOT) aan Richtpunt Campus Eeklo die door zijn beide stagebedrijven, Agiva International in Eeklo en ArcelorMittal in de haven van Gent, werd genomineerd.

10.000 vacatures voor onderhoudstechnici

Onderhoudstechnici blijven een structureel knelpuntberoep. Volgens cijfers van de VDAB stonden er het afgelopen jaar ruim 10.000 vacatures open voor onderhoudstechnici. Meer dan 3.500 daarvan bleven zelfs na verloop van tijd onvervuld. Toch biedt slechts een beperkt aantal scholen een gerichte opleiding in onderhoudstechnieken aan. Jaarlijks studeren slechts een 600-tal jongeren af met een diploma in technisch onderhoud.

De Prijs Wout Theuws is een wedstrijd die leerlingen in het laatste jaar van opleiding met een arbeidsmarktfinaliteit (BSO), een gemengde finaliteit (TSO) of SE-N-SE (7de jaar secundair na secundair), wil motiveren om een geïntegreerde proef (GIP) of stageverslag maken rond onderhoud of betrouwbaarheid.  Met deze prijs wil BEMAS ook jongeren in een technische opleiding inspireren om, net als Wout Theuws, hun carrière te starten in onderhoud met de ambitie zichzelf verder te ontplooien tot een echte industriële expert en leider. 

Uitzonderlijke stages bij Agiva International en ArcelorMittal Gent

Tijdens zijn stageperiode kreeg Nathan Temmerman, leerling 7de specialisatiejaar Industriële Onderhoudstechnieken aan Richtpunt Eeklo, de kans om praktijkervaring op te doen in twee uiteenlopende industriële omgevingen. Bij Agiva International werkte hij mee aan het onderhoud van grondboormachines, waarbij hij onder meer hydraulische en mechanische componenten herstelde en verving, zoals thermostaten, smeernippels, filters en accumulatoren. Daarnaast voerde hij debietmetingen uit, herstelde hij aanzuigleidingen en stond hij in voor de elektrische montage van werklichten en trilmotoren.

In zijn tweede stage bij ArcelorMittal Gent maakte Nathan deel uit van de onderhoudsploeg van de koudwalserij. Daar werkte hij actief mee aan mechanische en pneumatische interventies, zoals het vervangen van cilinders, afsluiters, drukfilters en flexibels, en het uitvoeren van visuele controles aan installaties in een complexe en veiligheidskritische omgeving. Zijn technische nauwkeurigheid, inzicht in industriële processen en respect voor veiligheidsprocedures kwamen in beide bedrijven sterk naar voren.

BEMAS jury zwaar onder de indruk

Stagebegeleider Peter Cornelis van Richtpunt Eeklo is duidelijk: “Nathan maakte een prachtig stageverslag waarin hij per dag op een duidelijke en gedetailleerde manier de verschillende onderhoudshandelingen en onderdelen toelichtte.” Ook de BEMAS jury was diep onder de indruk van Nathans twee stageverslagen, die maar liefst 161 en 230 pagina’s tellen. In deze documenten beschrijft hij niet alleen zijn uitgevoerde taken, maar doorgrondt hij ook de technische werking van de componenten die hij heeft onderhouden en hersteld. Zijn verslagen getuigen van een uitzonderlijke technische diepgang en zorgvuldige documentatie, en kunnen zelfs dienen als een praktische handleiding voor toekomstig onderhoud aan de betrokken machines. 

BEMAS overhandigde de prestigieuze Prijs Wout Theuws tijdens de proclamatie onder luid applaus van de aanwezige ouders, leerlingen en leerkrachten. Als winnaar ontvangt Nathan Temmerman naast een certificaat ook een mooie geldprijs van € 300. 

Runners-up

De runners-up zijn Nimke Neyt (Derde graad arbeidsfinaliteit - werktuigmachines, Atheneum GO! Erasmus Zelzate), Jonas Van de Zande & Jonathan Van de Meulebroecke (Elektromechanische technieken, VTI Deinze) en Chiel Vermeulen & Thor Van der Looven (Elektromechanische technieken, VTI Deinze).

Nimke Neyt werd genomineerd voor haar stage bij zowel Rain Carbon als Bio Base Europe. Chiel Vermeulen & Thor Van der Looven werkten in hun GIP aan een aardappel-telmachine. 

Jonas Van de Zande & Jonathan Van de Meulebroecke werkten rond het verbeteren van het onderhoud en de betrouwbaarheid van de stofzuiginstallatie van de houtafdeling van hun school. Dit leverde hen tevens een speciale prijs van de jury op, die besliste om hen voor dit project naast een certificaat met eervolle vermelding, ook een geldprijs van 100 euro te bezorgen.

School en bedrijven luiden alarmbel door gedwongen afschaffing 7de jaar

De uitreiking van de Prijs Wout Theuws 2024-2025 aan Nathan Temmerman valt helaas samen met het moment waarop de opleiding die hij volgde, het zevende jaar Industriële Onderhoudstechnieken (7IO), wordt afgeschaft.

In het kader van de modernisering van het secundair onderwijs, worden technische secundaire scholen door het Vlaams ministerie van onderwijs en vorming verplicht om het zevende specialisatiejaar Industriële Onderhoudstechnieken op onderwijs-kwalificatieniveau 4 stop te zetten. In de plaats daarvan worden leerlingen in het zesde jaar Elektromechanische Technieken (6EMT) verondersteld dezelfde competenties te verwerven. Onderzoek toont echter aan dat deze veronderstelde gelijkwaardigheid niet overeenkomt met de realiteit. Onlangs voerde Richtpunt Eeklo samen met twee andere Vlaamse scholen een vergelijkende test uit met leerlingen uit de nieuwe richting 6EMT en de verdwijnende richting 7IO.  Dit bracht duidelijke verschillen aan het licht. 

Op de praktische proef behaalden leerlingen uit het 7e jaar een gemiddelde score van 83,6/100, tegenover slechts 38,5/100 voor leerlingen uit het 6e jaar. Ook op de theoretische proef scoorden de 7IO-leerlingen aanzienlijk hoger, met een uitgesproken verschil op het onderdeel ‘technologie onderhoud’ (+3,4 punten op 20).

Het is duidelijk dat het aanzienlijk lagere aantal praktijkuren in 6EMT, in vergelijking met 7IO, ten koste gaat van de technische verdieping en de verworven praktische competenties van de leerlingen.

Het bedrijfsleven luidt dan ook de alarmbel. Eerder dit schooljaar tekenden meer dan 50 bedrijven – waaronder BASF in Antwerpen en ArcelorMittal Gent – een charter dat pleit voor het behoud van het 7e jaar op onderwijs-kwalificatieniveau 4 (OK4). Ze benadrukken dat afgestudeerden uit 7IO zeer waardevol en zeer gewild zijn door hun onmiddellijke inzetbaarheid in een onderhoudsdienst. Die leerlingen zijn essentieel voor de instroom in een beroep met een zeer groot structureel tekort aan onderhoudstechnici. Zo stonden volgens de VDAB in 2024 ruim 10.000 vacatures voor onderhoudstechnici open. Meer dan 3.500 daarvan raakten niet ingevuld. Dit terwijl jaarlijks slechts een 600-tal jongeren met een relevant technisch diploma afstuderen.

De case van Nathan Temmerman illustreert de meerwaarde van het 7e jaar onderhoud op treffende wijze. Door de afschaffing dreigt nog minder technisch talent voor een job als onderhoudstechnicus te kiezen...